واسطه
بدان: آنگاه که انسانی را دعا میکنید و یا مورد تحسین و ستایش قرار میدهید، به نیّتهایتان توجّه کنید.
اگر با ستایش انسانی، راهی به سوی دوست مییابید، البتّه میتواند شما را هدایتگر بوده و برای شما باعث کمال و نزدیکی به پروردگارتان باشد.
ولی اگر به آن درجه از درک و تعالی رسیدهاید که برای راهیافتن به سوی پروردگار نیازی به واسطۀ هیچ انسانی ندارید، برای شما امتیاز بزرگی محسوب شده و میتوانید مستقیما و بدون واسطه به درگاه دوست راه یابید و خداوند شما را پاسخگو خواهد بود.که تنها او شایستۀ پرستش و بندگی است.
سبحان الله عما یصفون
خداوند از چه صفاتی مبرّاست؟
نظر به اینکه خداوند، همواره انسانها را به سوی خویش و به راه کمال دعوت نموده است، انسانها در افکار و در رؤیاهای خویش، پروردگار را به گونهای تصوّر میکنند که از ذات مقدّس خداوندی به دور است. برای خداوند صفاتی را جستجو میکنند که شایستۀ آفریدههای پروردگار است. ولی خداوند بری از صفات و مبرّا از هرآنچه او را به آن نسبت میدهید، میباشد.
اسماء مقدّس خداوند نیز، برای خدا صفاتی قائل شده و خداوند را به آن صفات متّصف میسازد، در حالیکه خداوند دارای کلیۀ صفات حسنه است ولی در یگانگی و بیهمتائی خویش مبرّا از هر توصیفی است که به آن خدا را میستائید.
بیاموزید که خدا را بینیاز از هر نام و هر صفت بجوئید و او را چنان ستایش کنید که شایستۀ اوست.
نیایش
آنچنان که شایسته است، پروردگارت را ستایش کن. در نیایش پروردگارت به یاد داشته باش، هر گاه خود را به دنیا مشغول میداری، از خداوند دور و دورتر میشوی.
چگونه انتظار داری خدا را دریابی، در حالی که در هنگام نیایش ذات مقدّسش، فکرت به همه جا پرسه میزند و از یاد خدا غافلی.
قلبهای مطمئن
درهنگام ستایش پروردگار بدانید و آگاه باشید که خداوند غنی و بینیاز است. ستایش پروردگار شما را جلا بخشیده و از عشق خداوند بهرهمند میسازد. هنگامی که رو به سوی حقتعالی دارید، از دلبستگیها خود را رها ساخته و دل به دنیا مشغول ندارید.
زمانی که رو به سوی پروردگار میکنید، از وسوسۀ شیطان دوری گزینید و بدانید که خداوند در قلبهای مطمئن جاریست.
ستایش پروردگار
در ستایش پروردگارت لازم است به یاد بیاوری، هر گاه نیایشهایت را از صمیم قلب انجام دهی، آنگاه درهای رحمت پروردگار به روی تو باز خواهد شد و بیدرنگ به اوج شکوفایی خواهی رسید.
بیاد داشته باش که دوستی با پروردگار همان طیّ طریق هدایت است. پس طریق هدایت بجوئید و دستی را که برای دوستی شما دراز شده، بفشارید که این برای شما بهتر است.
طبق اخلاص
همواره به یاد داشته باش که خداوند در کنار توست. تو را مینگرد و حمایت میکند. پروردگارت را ستایش کن. از او توسّل بجوی. به او تکیه کن که تنها پناه تو، اوست.
دانستن این که راه کمال از جادّۀ عشق میگذرد، کافی نیست. باید به پا خیزی. عشقورزیدن، تنها به گفتار و نگاه نیست. بلکه باید از خود بگذری.
خداوند تو را امتحان میکند. میزان بخشش تو، محک از خود گذشتگی توست. هر چه از دوست طلب کنی، به تو میدهد.
پس تو نیز سخاوتمندانه هرآنچه در توان داری، در طبق اخلاص گذار و بدان که رضای پروردگار در رضایت بندگان اوست.
خداند رحمتش را در همه حال، شامل بندگان خود میکند و از آنان حمایت میکند.
منتهای آفرینندگی
پروردگار تو بینهایت عظیم است. آسمانها و زمین را آفریده و آنها را در نهایت نظم قرار داده است. هرآنچه در آسمانها و زمین است، از آن اوست. او کردگار بینا و تواناست.
در لحظهای که ستایش پروردگار را انجام میدهی، به یاد داشته باش، خداوند غنی و بینیاز است. او میآفریند و جان میبخشد و تواناییهایش بیحدّ و حصر است. به هر موجودی بگوید، باش، بلافاصله موجود میشود. پس خلّاقیت از آن خداوند است و این خلّاقیت را در انسان به ودیعه گذاشته است تا بیافریند و با آفرینشهایش، خود را ثابت کند و بداند که هر چه در هر لحظه میآفریند، نمادی از موجودیت اوست که به واسطۀ آن تعریف میشود.
ذات احدیّت در یگانگی و بیهمتایی خود، انسان را خلیفۀ خود قرار داد و انسانی که بداند، جانشین خدا خواهد بود، بیشک در سیر الیالله، توانمند خواهد بود. چنین انسانی، مرگ را با آغوش باز استقبال خواهد کرد و میداند که در مرگ سعادت جاودانی نهفته است.
مرگ، آغاز راه است. پروازی است به سوی دوست. به ماوراء جهان هستی. در بینهایت عشق، منتهای آفرینندگی. اگر مرگ را بشناسی، زندگی برایت سهل و آسان میشود. در مرگ، سعادتی نهفته است که تنها انسانهای وارسته درک کردهاند. رهایی از قفس تن، برای پروازی به سوی بیانتها.